Σχετικά με το Pro-Skills

Ο αριθμός των ανθρώπων που προέρχονται από δύσκολο κοινωνικό περιβάλλον και οι οποίοι δεν έχουν κανενός είδους ανάπτυξη ή που μετά βίας έχουν βρει μία εργασία στην πρώτη τους επαγγελματική προσπάθεια, αυξάνει όλο και περισσότερο. Η εκπαίδευση ενηλίκων θα δώσει μία ευκαιρία σε αυτούς τους ανθρώπους να εκπαιδευτούν περαιτέρω και ως εκ τούτου να αποκτήσουν περισσότερα προσόντα.

Εντούτοις, οι εμπειρίες από τις χώρες των εταίρων δείχνει ότι οι ευκαιρίες για την εκπαίδευση ενηλίκων και τη Δια Βίου Μάθηση αξιοποιούνται κατά κύριο λόγο από ενήλικες οι οποίοι έχουν ήδη ένα συγκεκριμένο επίπεδο εκπαίδευσης. Ειδικότερα, κοινωνικά μη προνομιούχα άτομα έχουν σπάνια πρόσβαση σε αυτές τις ευκαιρίες και συχνά έχουν δυσκολίες να τις φέρουν σε πέρας με επιτυχία. Γι’ αυτή την ομάδα στόχου η έλλειψη κοινωνικών και προσωπικών δυνατοτήτων μπορεί να είναι εμπόδιο. Παράλληλα τεχνικές και μεθοδολογικές δεξιότητες, κοινωνικές και προσωπικές δεξιότητες είναι βασικές δυνατότητες – κλειδιά – για τους ενήλικες και σημαντικές προϋποθέσεις για την πρόσβαση και την επιτυχή διεκπεραίωση κάθε τύπου τυπικής και άτυπης εκπαίδευσης. Επιπλέον, είναι βασικές για την ανάπτυξη και εμπέδωση μιας προσωπικής και κοινωνικής ταυτότητας καθώς αποτελούν σημαντικούς δείκτες προστασίας απέναντι στις επιζήμιες και εξαρτητικές συμπεριφορές.

Το πρώτο  πρόγραμμα ProSkills

Η κατάσταση στις χώρες των εταίρων δείχνει ότι αυτές οι βασικές δεξιότητες είναι σπανίως μέρος του αναλυτικού προγράμματος εκπαίδευσης ενηλίκων και δεν υπάρχουν ευκαιρίες για τους ενήλικες να εκπαιδευτούν σε αυτές τις δεξιότητες αποτελεσματικά σε ένα προστατευμένο περιβάλλον μάθησης. Το πρώτο PRO-SKILLS πρόγραμμα αποσκοπούσε στη συμπλήρωση αυτού του κενού:

Διάρκεια προγράμματος: Οκτώβριος 2006 – Σεπτέμβριος 2008

Αριθμός αναφοράς προγράμματος Socrates: 230054 – CP -1-2006-1- LU – Grundtvig – G1PP

Σημαντικά βήματα του προγράμματος:

  • Επεξεργασία μιας εκπαιδευτικής ιδέας που υποστηρίζει τις κοινωνικές και προσωπικές δεξιότητες σε μη προνομιούχους κοινωνικά ενήλικες στο πνεύμα της ενίσχυσής τους: Οι συμμετέχοντες είχαν τη δυνατότητα να ρυθμίσουν οι ίδιοι το σχεδιασμό και την πραγματοποίηση της ατομικής τους πορείας για μία δια βίου μάθηση. Το πρόγραμμα αποσκοπούσε επίσης στην ισότιμη πρόσβαση σε ευκαιρίες για τυπική και άτυπη εκπαίδευση των μη προνομιούχων κοινωνικά ατόμων. Η εκπαίδευση πραγματοποιήθηκε με ενεργό και βιωματικό τρόπο. Το περιεχόμενο βασίστηκε σε προσεγγίσεις αυτορρυθμιστικής, παραγωγικής, συνεργατικής και βιωματικής μάθησης.
  • Έκδοση της εκπαιδευτικής ιδέας: Η εκπαιδευτική ιδέα εκδόθηκε σε μία μπροσούρα κι ανέβηκε στο διαδίκτυο σε εννέα γλώσσες. Η έκδοση περιλαμβάνει τεχνικές πληροφορίες από παρελθούσα εμπειρία, στόχους των εκπαιδεύσεων, εκπαιδευτικές ενότητες και διδακτέα ύλη (μεθοδολογία και περιεχόμενο) φύλλα εργασίας, μία σύντομη περιγραφή των πιλοτικών εκπαιδεύσεων και αποτελέσματα αξιολόγησης.
  • Πραγματοποίηση των πιλοτικών εκπαιδεύσεων: Μέσα από δειγματοληπτική πραγματοποίηση της εκπαιδευτικής ιδέας από τέσσερις εταίρους του προγράμματος σε διαφορετικές χώρες η εκπαιδευτική ιδέα ελέγχθηκε και πιστοποιήθηκε
  • Το Ευρωπαϊκό εργαστήριο για επαγγελματίες: Σ’ ένα πρώτο βήμα, πραγματοποιήθηκε ένα Ευρωπαϊκό εργαστήριο ώστε να εκπαιδεύσει πολλαπλασιαστές της εκπαιδευτικής ιδέας. Ακολούθησαν εθνικές εκπαιδεύσεις.
  • Ευαισθητοποίηση των ανθρώπων που παίρνουν αποφάσεις: πολιτικοί και άλλα υπεύθυνα πρόσωπα στην εκπαίδευση ενηλίκων, ευαισθητοποιήθηκαν για τη σπουδαιότητα των κοινωνικών και προσωπικών δεξιοτήτων ώστε να επιτύχουν μακροπρόθεσμα αποτελέσματα μέσα από την εισαγωγή των κοινωνικών και προσωπικών δεξιοτήτων στα αναλυτικά προγράμματα και στις εκπαιδευτικές  ευκαιρίες. Ως εκ τούτου, ένα Ευρωπαϊκό συνέδριο πραγματοποιήθηκε το οποίο ενίσχυσε την ανταλλαγή και τη συνεργασία των φορέων, των επαγγελματιών και των ανθρώπων που παίρνουν αποφάσεις μέσα από την άμεση επικοινωνία και επαφές. Το συνέδριο είχε σαν αποτέλεσμα μία κοινή διακήρυξη για τη σπουδαιότητα των κοινωνικών και προσωπικών δεξιοτήτων ως βασικές δυνατότητες για τη δια βίου μάθηση.

Καινοτομία:

Θεώρηση των κοινωνικών και προσωπικών δεξιοτήτων στο αναλυτικό πρόγραμμα και στις ευκαιρίες εκπαίδευσης: Μέχρι τώρα, η προώθηση των κοινωνικών και προσωπικών δεξιοτήτων σπανίως παρουσιάζεται στο αναλυτικό πρόγραμμα της εκπαίδευσης ενηλίκων. Αναφορικά με την πυραμίδα των ανθρώπινων αναγκών του Maslow (1954), πιστεύουμε πως «υψηλότεροι» στόχοι, όπως η εκπαίδευση, η απασχόληση και η  αυτοπραγμάτωση δεν μπορούν να πραγματοποιηθούν αν υπάρχει έλλειψη βασικών δεξιοτήτων και εκπλήρωσης βασικών αναγκών. Από την εμπειρία προκύπτει πως οι ευκαιρίες στην εκπαίδευση ενηλίκων και στη δια βίου μάθηση χρησιμοποιούνται από τους ενήλικες οι οποίοι έχουν ήδη ένα συγκεκριμένο επίπεδο εκπαίδευσης. Ειδικότερα, όσον αφορά στην ισότιμη πρόσβαση  των κοινωνικά μη προνομιούχων ατόμων στις ευκαιρίες εκπαίδευσης, οι κοινωνικές και προσωπικές δεξιότητες πρέπει να γίνουν μέρος του προγράμματος για βασικές ή προκαταρτικές εκπαιδευτικές ιδέες.

Υποστήριξη κοινωνικών και προσωπικών δεξιοτήτων σε ενήλικες: Υπάρχουν προσεγγίσεις και προγράμματα που εστιάζουν στην προώθηση κοινωνικών και προσωπικών δεξιοτήτων σε παιδιά και έφηβους. Συχνά αναπτύχθηκαν σε σχέση με την προαγωγή της υγείας ή την πρόληψη της βίας. Σπανίως όμως λαμβάνεται υπόψη πως οι ενήλικες και ιδιαίτερα άτομα  που ζουν σε βασικά προβληματικές συνθήκες μπορεί να χρειάζονται υποστήριξη προκειμένου να δημιουργήσουν και να διατηρήσουν αυτές τις δεξιότητες, επίσης. Ειδικά για τους κοινωνικά μη προνομιούχους ενήλικες, η έλλειψη κοινωνικών και προσωπικών δεξιοτήτων μπορεί να είναι εμπόδιο στην πρόσβαση ευκαιριών σε τυπική και άτυπη εκπαίδευση ή να τις ολοκληρώσουν επιτυχώς. Αυτό το κενό πρέπει να συμπληρωθεί.

Αυτορρυθμιζόμενη, παραγωγική, συνεργατική και βιωματική μάθηση στην εκπαίδευση ενηλίκων: Οι  προσεγγίσεις αυτορρυθμιζόμενης, παραγωγικής, συνεργατικής και βιωματικής μάθησης φαίνεται να είναι περισσότερο αποτελεσματικές για την διαρκή στήριξη της γνώσης και των δεξιοτήτων απ’ ότι η παραδοσιακή μέθοδος διδασκαλίας. Συνεπώς η εκπαιδευτική ιδέα θα πρέπει να περιλαμβάνει στοιχεία και βασικές αρχές αυτών των προσεγγίσεων. Οι μαθητευόμενοι είναι περισσότερο υποκείμενα της μαθησιακής πορείας απ’ ότι αντικείμενα. Εκπαιδεύονται να ρυθμίζουν τη μαθησιακή τους πορεία μόνοι τους. Ο πρακτικός τρόπος εκπαίδευσης επιτρέπει στους ενήλικες να εξασκούν δεξιότητες σε ένα ασφαλές περιβάλλον το οποίο σπάνια τους παρέχεται στην πραγματική ζωή. Το παίξιμο ρόλων και η προσομοίωση καθημερινών καταστάσεων εξασφαλίζουν ότι οι δεξιότητες στις οποίες εκπαιδεύτηκαν θα μεταφερθούν στην καθημερινή τους ζωή.

Η ευαισθητοποίηση εστιάζει σε μακροπρόθεσμα αποτελέσματα: Το Pro-Skills δεν εστιάζει μόνο στην πραγματοποίηση μιας κατάλληλης εκπαιδευτικής ιδέας και την πραγματοποίηση ενός προγράμματος για μια συγκεκριμένη περίοδο. Στην πραγματικότητα το πρόγραμμα αποσκοπεί σε αποτελέσματα που θα προκύψουν σε βάθος χρόνου μέσα από την εκπαίδευση των πολλαπλασιαστών και ειδικότερα μέσα από την ευαισθητοποίηση υπεύθυνων ατόμων. Γι’ αυτό το λόγο το Ευρωπαϊκό συνέδριο απευθύνθηκε επίσης σε πολιτικούς και ανθρώπους που παίρνουν αποφάσεις οι οποίοι είναι υπεύθυνοι για το αναλυτικό πρόγραμμα και το σχεδιασμό των ευκαιριών εκπαίδευσης στην εκπαίδευση ενηλίκων. Από το Ευρωπαϊκό συνέδριο προέκυψε μία διακήρυξη η οποία παρουσιάστηκε στον Τύπο και εκδόθηκε και ως μπροσούρα ευαισθητοποίησης για διανομή.

Συντονισμός του προγράμματος

Centre de Prevention des Toxicomanies, Luxembourg (Λουξεμβούργο)

Zentrum für empirische pädagogische Forschung, Landau (Γερμανία)

Εταίροι του προγράμματος

Azienda Sanitaria Locale di Milano, Milano (Ιταλία)

Hochschule Fulda – University of Applied Sciences, Fulda (Γερμανία)

Irti Huumeista Ry, Vaasa (Φινλανδία)

Institute for Research and Development “Utrip”, Grosuplje (Σλοβενία)

Megyei Egészség Kultúrát Koordináló Alapítvány, Nyiregyháza (Ουγγαρία)

«Πρόταση»- Κίνηση για έναν άλλο τρόπο ζωής, Πάτρα (Ελλάδα)

Wilde Bühne, Stuttgart (Γερμανία)

Swiss Federation for Adult Learning, Nyon (Ελβετία)